Kasteel Hoensbroek
Kasteel Hoensbroek is een van de grootste en best bewaarde kastelen van Nederland. Het kasteel staat in het gelijknamige dorp dat sinds 1981 onderdeel is van de gemeente Heerlen. Het oorspronkelijke kasteel stamt uit 1375 en is in diverse verbouwingen uitgebreid en gemoderniseerd. De laatste verbouwing vond plaats in 1725. Toen werd het westelijke deel van het middeleeuwse kasteel verbouwd tot barok paleisje. Voor het kasteel bevinden zich twee voorburchten met poortgebouwen.
1. Zicht op het kasteel vanaf de Klinkertstraat. Je kunt hier weliswaar op de achterkant, maar dat is meteen het meest representatieve deel van het kasteel. De ronde hoektoren links is de donjon uit 1425. De vierkante hoektoren rechts is gebouwd tijdens de grote uitbreiding in 1650.
2. Ten noorden van het kasteel liggen twee gekoppelde hoeves waarvan de dichte buitenmuren direct fungeren als kasteelmuur. Ter hoogte van het hek op de voorgrond ligt een gracht. Deze bood nog meer bescherming.
3. Op de westelijke hoekpunt van het kasteel staat het Gaerdehuys, ook wel het pesttorentje genoemd. Deze bijnaam doet vermoeden dat met de pest besmette kasteelbewoners in dit huisje werden ondergebracht. Dat was in elk geval nog veilig binnen de gracht.
4. Rond het kasteel staan een paar ooievaarspalen, waarvan nu eentje in gebruik is. Naast de volwassen ooivaar zitten in het nest op dit moment 3 kuikens.
5. Toegangspoort tot de eerste hoeve.
6. Entree van het restaurant in de zuidelijke vleugel van de hoeve.
7. Toegangspoort tot de tweede hoeve. In deze poort worden de tickets tot het kasteel verkocht.
8. Zicht op het slotkasteel. Opvallend is het verschil in gevelopeningen tussen linker en rechter gebouwdeel. De grotere ramen rechts zijn aangebracht tijdens de grote 18e eeuwse verbouwing. Deze verbouwing werd ingegeven door de instorting van een deel van het kasteel in 1717.
9. Het kasteelplein wordt nu gebruikt als terrasje.
10. Het kasteel wordt momenteel bewoond door een grote kolonie zwaluwen. Onder de dakrand rond het kasteelplein hebben ze meerdere nesten gebouwd tussen de consoles. De planken onder deze nesten zijn vooral bedoeld om kasteelbezoekers te beschermen tegen vogelpoep. In het midden van de foto zit een zwaluw even stil.
11. De donjon uit 1425 is opengesteld voor het publiek. Je kunt de toren beklimmen tot aan de torenspits. Hierin zitten drie raamopeningen van waaruit je zicht hebt op het kasteel en de omgeving.
12. Natuurlijke omgeving rond het kasteel.
13. Rond Hoensbroek zijn meerdere kastelen en boerderijhoeven te vinden. De boerderijhoeven zijn soms zo imposant dat ze haast kunnen doorgaan voor een kasteel. Op deze foto staat Hoeve Terlinden. Deze hoeve was tot voor kort wit geverfd, maar nu is deze weer in oorspronkelijke staat teruggebracht. Veel mooier zo.
14. De meanderende Geleenbeek.
15. Even verderop aan de Geleenbeek ligt motte De Struyver. Dit is een oud verdedigingswerk uit de 14e eeuw. Het kasteel op de heuvel is al lang verdwenen. Omdat hier nog geen archeologisch onderzoek heeft plaatsgevonden is er nog maar weinig bekend over de geschiedenis van deze plek.
