Plan Wilsveen

Kaartviewer (laden kan paar seconden duren)

Direct na de Tweede Wereldoorlog startte de periode van wederopbouw. In deze periode werd een aanzienlijk deel van het gemeentelijke grondgebied gereserveerd voor grote moderne nieuwbouwwijken. Het bleek echter al snel dat deze nieuwbouw bij lange na niet genoeg was om te voldoen aan de almaar stijgende vraag. Den Haag was genoodzaakt om nog grootser na te denken over oplossingen voor de woningschaarste. In 1954 is vanuit Den Haag het idee geopperd om buurgemeenten te annexeren, om zodoende nieuwe bouwgronden te verwerven. Door felle protesten vanuit deze gemeenten is dat idee weer snel van tafel geveegd. Geleidelijk ontstond het idee om dan maar een nieuwe stad te bouwen. Een nieuwe stad die fysiek los stond van de bestaande stad, maar eentje die daar in functioneel opzicht nog erg verweven mee was. De bedenkers beschouwden hierbij de Engelse New towns als voorbeeld.

In 1957 werd het plan gepresenteerd om op de plek van het dorpje Wilsveen, gelegen tussen Voorburg en Zoetermeer, een nieuwe stad voor 100.000 inwoners te bouwen. Destijds waren het Haagse stadsdeel Leidschenveen-Ypenburg en Zoetermeer nog niet gebouwd, dus het gebied was nog erg landelijk. In hoofdlijnen zou de stad moeten bestaan uit een groot stadshart met daaromheen vijf grote woonwijken met allen een eigen wijkwinkelcentrum. De vijf wijken werden van elkaar gescheiden door brede groenstroken. Ter hoogte van het huidige Leidschenveen werd land gereserveerd voor een nieuw industriegebied dat is oppervlakte gelijk was aan de Binckhorst.

Een belangrijk uitgangspunt was dat men snel en gemakkelijk in Den Haag moest kunnen komen, dus er werd veel aandacht besteed aan verkeerswegen. Via twee ontsluitingswegen aan de noordzijde werd het gebied aangesloten op de hoofdwegen van de bestaande agglomeratie. Aan de zuidoostzijde werd een nieuwe verbinding gemaakt met de A12. Reizigers met de trein konden gebruik maken van het nieuwe station aan de spoorlijn tussen Den Haag en Gouda. Door de ligging van het spoor aan de overzijde van de A12 moest een overbruggend bouwwerk worden gerealiseerd (vergelijkbaar met het huidige station van Zoetermeer).

Uiteindelijk is het plan niet doorgegaan. Bestuurders vonden dat het plan teveel afbreuk deed aan de concepten Randstad en Groene Hart. Hoewel Wilsveen op een aantal honderden meters van Leidschendam lag, laghet risico op de loer dat het resterende stukje groen snel ten prooi zou vallen aan latere stadsuitbreidingen. Op deze manier zou Den Haag een lange uitstulping krijgen in het Groen Hart. De ringvormige structuur van de Randstad zou daarmee ook teveel worden aangetast. Een volledig nieuwe stad die iets losser stond van Den Haag vond men beter. De keuze is dan ook uiteindelijk gevallen op het iets verder gelegen Zoetermeer.


Bron kaart: Plan Wilsveen (1957)