Den Haag in 1868

Kaartviewer (laden kan paar seconden duren)

In de tweede helft van de 19e eeuw vond in Den Haag een zeer sterke bevolkingsgroei plaats ten gevolge van de industrialisatie. De bebouwde kom van de stad bleef tot 1850 grotendeels beperkt tot het gebied binnen de huidige stadsgrachten, maar door de grote aanwas raakte de binnenstad al snel vol en stak men de grachten over om daar nieuwe woningen te realiseren. Vooral ten zuiden van de binnenstad waren veel bouwactiviteiten.

Na de oplevering van station Hollands Spoor werd getracht tussen binnenstad en het nieuwe station een statig woongebied te realiseren, maar veel verder dan de directe omgeving rond het Huijgenspark kwam de luxe niet. Het gebied bleek vooral aantrekkelijk voor industrielen die hier hun fabrieken neerzetten. Ook was de grond erg interessant voor speculanten die hier kansen zagen voor grote hoeveelheden kleine arbeiderswoninkjes. Tijdens de vervaardiging van de bronkaart (door Last & Lobatto) waren deze ontwikkelingen net goed van start gekomen.

Ten noorden van de binnenstad werd in 1860 het ruime Willemspark gebouwd tezamen met het Willemshof, waarvan de laatste alweer binnen een paar jaar wegens bouwvalligheid werd afgestoten.

In het westen van de binnenstad was in 1868 nog volop ruimte voor nieuwe ontwikkelingen. De eerste speculanten hebben deze grond inmiddels ontdekt en hierop hun hofwoningen gerealiseerd, maar desondanks zijn er nog wat tuinderijen te vinden. Nabij de gracht staan nog een aantal molens die langzamerhand hun functie aan het verliezen waren door de industrialisatie.

In 1868 waren drie paardentramlijnen in den Haag te vinden. In het noorden van de binnenstad lag lijn E, die vanaf Kneuterdijk via de Parkstraat en Scheveningseweg richting het badhuis van Scheveningen voer. Op Kneuterdijk kon je overstappen op lijn F die ook het badhuis van Scheveningen als eindbestemming had, maar dan via de route via de Lange Vijverberg en Koninginnegracht. Op het Huijgensplein was het startpunt van de derde tramlijn, namelijk de paardentram naar Delft.


Bron kaart: Last & Lobatto (1868)